پرویز شاپور
۵ اسفند ۱۳۰۲ قم _ ۱۵ مرداد ۱۳۷۸
مجله ادبی هنری زاویه
محمد مختاری
یکم اردیبهشت ۱۳۲۱ مشهد، ۱۲ آذر ۱۳۷۷
محمد مختاری، شاعر، نویسنده، مترجم و منتقد چپ‌گرای ایرانی و از فعالانکانون نویسندگان ایران بود.
مختاری در ۱ اردیبهشت ۱۳۲۱ در مشهد زاده شد و در ۱۲ آذر ۱۳۷۷ در ماجرای موسوم به قتل‌های زنجیره‌ای کشته شد. وی چندین سال در بنیاد شاهنامه، فعالیت داشت. از اعضای کانون نویسندگان ایران و همچنین عضو هیئت دبیران آن بود. او در پاییز ۱۳۷۷ ترور شد. مختاری، آثاری در بررسی آثار شاعران معاصر از جمله نیما یوشیج و منوچهر آتشی دارد. محمد مختاری برای نخستین‌بار، شعرهای پل سلان، شاعر آلمانی را به فارسی ترجمه کرد و درباره‌اش نوشت.[ویکی‌پدیا]
مجله ادبی هنری زاویه
لیلا درخش
۶ مردادماه ۱۳۵۷، تهران
لیلا درخش شاعر، شاهنامه‌پژوه، مدرس و مستندساز معاصر متولد ششم مردادماه ۱۳۵۷ در تهران است. تز دکتری خود را با عنوان ‘بررسی زمينه‌ی اساطير در خاورميانه’ ارائه و با راهنمائی استادانی نظیر جلال خالقی مطلق، ميرجلاالدين كزازی ،ژاله آموزگار و… از آن دفاع نمود. لیلا درخش از ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۴ به عنوان مدرس هنرهای زیبا و از سال ۱۳۷۸ تا کنون به‌عنوان دبیر فرزانگان تهران مشغول به تدریس است. همچنین او مدير فرهنگی موسسه‌ی زنان و سرطان است و از ۱۳۷۸ به عنوان منتقد و فیلم‌نامه‌نویس با بنیاد سینمایی ایران همكاری دارد. در کارنامه‌ی هنری، علمی و پژوهشی او می‌توان به ساخت چهار مستند به سفارش سازمان زندان‌ها، آموزش و پرورش و بهزيستی، پژوهش در زمینه‌های گوناگونی چون حوزه نقد ادبی، حوزه تحول زبان‌های قومی و ملی، برندسازی اساطير ايران، حماسه‌ی گرجستان، اساطير آذری و… ساخت تله‌فیلم و کارگردانی تئاتر، همکاری با خبرگزاری فراتاب، نقد و بررسی آثار ادبی و ادبيات نمايشی ايران وجهان، تالیف سه دوره ادبيات تخصصی كنكور درس عروض و قافيه، استادیاری دانشگاه، تالیف كتاب هفت خوشه ادب، همکاری با موسسات قلم‌چی و مرآت به‌عنوان مولف، تالیف مجموعه مقالات نقد داستان‌نويسان معاصر و ترجمه اشعارِ شاعرانِ ترک اشاره کرد.
مجله ادبی هنری زاویه
محمدعلی سپانلو
۲۹ آبان ۱۳۱۹ تهران – ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۴ تهران
محمدعلی سپانلو شاعر، مترجم، منتقد، پژوهشگر و بازیگر معاصر در ۲۹ آبان ۱۳۱۹ در تهران متولد شد. فارغ‌التحصیل دانشکده حقوق دانشگاه تهران بود و از نخستین اعضای کانون نویسندگان ایران است. از محمدعلی سپانلو بیش از ۵۵ عنوان کتاب در زمینه‌های مختلف ادبی چون شعر، داستان، پژوهش، ترجمه، گفتگو و… به یادگار مانده است. سپانلو نقش پر رنگی در ترجمه‌ی آثار تاثیرگذار از نویسندگانی شاخص چون سارتر، کامو و… به زبان فارسی دارد و همینطور بسیاری از آثار خود او نیز به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، عربی، آلمانی، سوئدی و هلندی ترجمه شده است. همچنین نشان شوالیهٔ نخلِ (لژیون دونور) آکادمیِ فرانسه (بزرگ‌ترین نشانِ فرهنگی کشورِ فرانسه)، و جایزهٔ ماکس ژاکوب (بزرگ‌ترین جایزهٔ شعرِ فرانسه) به او اهدا شد. علاوه بر مجموعه اشعار، ترجمه‌ها، قصه‌ها و سایر تالیفات از وی کتاب‌هایی پژوهشی و ارزشمند در زمینه‌هایی چون ‘نویسندگان پیشرو ایران’ ، ‘چهار شاعر آزادی’ ، ‘آنتولوژی شعر نو فارسی در قرن بیستم’ و ‘قصه‌هایی از سرچشمه‌ی ایران و اسلام’ و… و همچنین فیلم‌ها و سکانس‌هایی در سینمای ایران به‌عنوان بازیگر به‌جای مانده است. سرانجام، شامگاه ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۴، محمدعلی سپانلو در سن ۷۵ سالگی بر اثر سرطان ریه و مشکلات تنفسی در تهران درگذشت.
مجله ادبی هنری زاویه
علیرضا مجابی (م.آذرفر)
نقاش . شاعر. کالیگرافیست و پژوهشگر هنر مدرن از نقاشان آونگارد و مستقل ایران است .
دهه ی شصت بود که با حضور در آتلیه ی استاد “وارت گس آسریانس” فعالیت جدی خود را برای فراگیری هنر طراحی آغاز کرد. در همین آتلیه دست روزگار معلم دیگری را به او هدیه کرد و چندین سال شاگرد استاد “کامران کهنمویی” بود. مکتب رئالیسم را چه در طراحی و چه در نقاشی با وسواس و سخت کوشی مثال زدنی ای در کنار این اساتید و بعد در محضر استاد “عباس کاتوزیان” به پایان رساند.
در طول این سالها تشنگی و بیقراری خود را برای بیشتر آموختن با مطالعه در فلسفه (با حضور در کلاسها و جلسات علامه محمدتقی جعفری)، ادبیات کلاسیک ایران و متون کلاسیک جهان سیراب کرد.اوایل دهه ی هفتاد همزمان در رشته ی نمایش به عنوان بازیگر با اشتیاق به یادگیری و شرکت در تمرینات گروه های مختلف کرد. ماحصل این دوران برای او سه دوره پیاپی انتخاب به عنوان بهترین بازیگر تئاتر کشور در جشنواره ی سراسری آموزشگاهها و مراکز آموزشی کشور بود. و همینطور اولین شعر خود را سال هفتاد و سه در نشریه ی فرهنگی دنیای جوانان منتشر کرد.
او در باره‌ی این دوره از زندگی خود میگوید : 《زمان برای من کاملن فشرده بود. سر از پا نمیشناختم. مهمترین الگوهای زندگی من ابن سینا در علم و حکمت، مولوی در عرفان و عشق، سهراب در شعر و زندگی، و ونگوگ در شوریدگی و پشتکار بودند. همزمان هم کلاس طراحی میرفتم. هم زبان انگلیسی یاد میگرفتم. هم تمرینهای جدی تئاتر داشتم. و هم باشگاه و ورزش و تکواندو . درس و کتاب هم جای خود. نمیفهمیدم چطور روزم به شب میرسید》
اواسط دهه ی هفتاد بود که ماجرای نوشتن و سرودن شعر برایش جدی تر شد. اولین مجموعه شعر او با عنوان “بانگ سحرگاهان” توسط نشر علوی، در سال هفتاد و نه منتشر شد. و بعدها نشر هیرمند چاپ دوم این مجموعه را به عهده گرفت.
دومین مجموعه شعرش با عنوان “ساز دل” توسط نشر هیرمند سال هشتاد و شش به انتشار درآمد.
اواسط دهه ی هفتاد با تشویق و راهنمایی های “مرتضی ممیز” پا به عرصه گرافیک گذاشت. از او بسیار آموخت. تا جایی که خیلی زود روزهای پرکار و پرسفارشی را در عرصه ی گرافیک پشت سر گذاشت… ده ها ارم و لوگو و پوستر از این سالها فعالیت او در رشته ی گرافیک به جا مانده.
او موسسه مشاوره ای و تبلیغاتی “آذرگرافیک”را سال هفتاد و هشت تاسیس کرد. و تا پایان سال هشتاد و پنج بی وقفه تحت عنوان این موسسه مشغول مدیریت و طراحی ایده و اجرای کمپین های متعدد تبلیغاتی در سطح داخلی و بین المللی شد.
دهه ی هشتاد برای او با بدست آوردن استقلال زیبایی شناسی در نقاشیها و شعرهایش آغاز شد. شعرها و آثار نوشتاری متعددی از او طی این سالها در روزنامه ها و مجلات معتبر مانند؛ روزنامه های شرق، اعتماد، اعتماد ملی، فرهیختگان، آینده نو و مجلاتی مانند بایا، کارنامه، ، سینما ادبیات، کلک، اقتصاد و زندگی به چاپ رسیدند.
سال هشتاد و سه اولین پژوهش کلان خود در زمینه ی هنر مدرن را با پژوهش ” اولین نقد بصری چگونگی پیدایش مدرنیته در هنر و ادبیات ایران” شروع کرد. در این مجموعه پژوهش، او پنجاه و چهار هنرمند تاثیر گذار در گذر از سنت به مدرنیته را در سه زمینه ی هنرهای تجسمی، شعر و ادبیات داستانی ایران برگزید. و طی مطالعات گسترده و گفتگو با چهره های در قید حیات ، اقدام به ساخت مجموعه مستندهای پژوهشی، تدوین مصاحبه ها در قالب کتاب و در نهایت اصلی ترین هدف او یعنی ترسیم پرتره ی تحلیلی از این پنجاه و چهار چهره کرد… پرتره هایی که نه از سر تصویر گری بلکه برداشت و تحلیل نقاش را از زوایای مختلف زیستی سوژه، در پی داشت.
کارگردانی بیش از صدوهشتاد ساعت فیلم مستند از دیگر محصولات این دوره کاری او به شما میرود.
از تابستان سال هفتاد و چهار تدریس طراحی و نقاشی را در آتلیه ی شخصی اش آغاز کرد.
سال هشتاد و چهار در آتلیه ی خود در کنار تدریس و آموزش، اقدام به برگزاری جلسات و نشستهای ادبی با عنوان ابداعی “رنگواژه” نمود. بیش از پنجاه نشست شعر خوانی و نقد و بررسی و رونمایی کتاب و همچنین بزرگداشت و نکوداشت چهره های معتبر فرهتگی و هنری، شد نتیجه ی حدود پنج سال برگزاری شبهای رنگواژه در آتلیه ی او. که به روایت بسیاری از بزرگان و صاحب نامان فرهنگ معاصر، مهمترین و پربارترین گردهمایی روشنفکری ایران در سالهای بعد از انقلاب محسوب میشود.
او در اواخر دهه ی هفتاد بدون فراگیری خوشنویسی از استادی ، پس از تسلط کامل بر خطوط ایرانی و عربی دست به ابداع و آفرینش نوعی خط زد که در طول این سالها به تکمیل آن پرداخته. خطی که ملهم از خطوط فارسی و عربی و متکی بر ایده ی بداهگی و رقص وارگی ست. بر قواعد دیکته شده در تاریخ خوشنویسی ایران میتازد و قایل به تکرار نیست. سیال است و وابسته به محتوای متن فرم میگیرد و بداهه خلق میشود.
سال نود بعد از سالها گوشه گیری در جامعه نقاشی ایران به دلیل اعتراض
بر وضع موجود تجسمی کشور با تشویق “حسین محجوبی” استاد پیشکسوت نقاشی، در گالری او “آشیان نقش و مهر” نمایشگاهی با عنوان “سکوت رنگها” برگزار کرد. که طنین و انعکاس خوبی در مطبوعات داخلی داشت.
خبرگزاری ایسنا در گزارشی آورد : 《شلوغ ترین و پرجمعیت ترین افتتاحیه نمایشگاه نقاشی در سه دهه ی اخیر با حضور تعداد زیادی از چهره های معتبر و صاحبنام هنر و ادبیات ایران》
بیش از هزار نفر روز افتتاحیه از این نمایشگاه دیدن کردن.
در این نمایشگاه او از مجموعه ی صوتی ای از اشعارش با عنوان “سکوت شاعر” نیز که شامل شعرهای چاپ نشده ی او و با آهنگسازی ” مهران مختارپور” بود رونمایی کرد. که در مدت کوتاهی پنج بار تجدید تکثیر شد.
سال نود و دو به همراه “هانیبال یوسف” پرفورمنسی را با عنوانی که توسط او ابداع شده بود، یعنی “رنگاهنگ” ، در موزه هنرهای معاصر و با استقبال بیش از سه هزار نفر اجرا کرد. دوئتی پژوهشی و بینامتنی برای ایجاد تعامل در خلق بداهه ی نقاشی و موسیقی (پیانو) . و در خرداد سال نود و چهار پرفورمنس “رنگاهنگ دو” را با دعوت از کیوان ساکت نوازنده مطرح تار و آهنگساز برحسته در تالار وحدت به روی صحنه برد. اتفاقی منحصر بفرد در تاریخ هنر جهان. خلق بداهه و همزمان نقاشی و موسیقی ایرانی در تعامل و گفتگوی آنی با یکدیگر. او بارها با هدف انتشار هنر پیشرو در بین توده ی مردم ، خلق اثر خود را به میان ایشان و در سطح شهر برده است. و با این کار صدها نفر را با نوعی از ساختار شکنی در نقاشی که ویژه ی خود است آشنا کرده.
او در زمستان سال نود و پنج به دعوت خانه هنرمندان ایران مجموعه ای تازه از آثار نقاشی و کالیگرافی هایش را با عنوان “این نیز بگذرد” در سالنهای استاد ممیز خانه هنرمندان به نمایش گذاشت. که با استقبال بسیار گسترده ی علاقمندان ، مطبوعات و اهالی فرهنگ و هنر مواجه شد. او امروز پس از بیست و سه سال سابقه ی آموزش، در آکادمی طراحی و نقاشی خود همچنان مشغول تدریس به دانشجویانش است و در سر ایده های نو و خلاقانه ی دیگری را می پروراند. او به عنوان نقاشی مستقل و معترض به جریان غالب تجسمی ایران هماره مطرح بوده و در یادداشت ها، مقالات و سخنرانی هایش در موقعیت های مختلف این اعتراض و استقلال را بیان داشته است.
مجله ادبی هنری زاویه
علی باباچاهی
۲۰ آبان ۱۳۲۱ کنگان، بوشهر
علی باباچاهی شاعر، نویسنده، محقق و منتقد معاصر متولد ۲۰ آبان‌ماه ۱۳۲۱ خورشیدی در شهرستان کنگان استان بوشهر است. از ۱۳۴۰ به فعالیت در زمینه‌های ادبی می‌پردازد و از ۱۳۴۶ تا کنون کتاب‌های فراوانی از او منتشر شده است. تا کنون ۲ مستند از شعر و زندگی وی ساخته شده، اولی با عنوان ‘این قیافه‌ی مشکوک’ ساخته‌ی ‘وحید علیزاده رزازی’ ۱۳۹۰، و دومی مستند ‘این هم یک شوخی بود’ به کارگردانی ‘محسن موسوی میرکلایی’ ۱۳۹۳ که زاویای گوناگون شعر و شخصیت علی باباچاهی را به تصویر کشانده‌اند. علی باباچاهی پس از طرح “شعر پسانیمایی” به مقوله‌ای تحت عنوان “شعر در وضعیت دیگر” پرداخت که به نوعی سرآغاز بحث‌های دامنه‌داری گردید. ۱۸ سال سابقه‌ی تدریس ادبیات، سردبیری مجله تکاپو، همکاری با نشرهای ‘پاپیروس’ و ‘پیشبرد’، همکاری با موسسات و مراکز دانشگاهی، مسئولیت صفحه‌ی شعر و نقد مجله ‘نافه’ و ‘آدینه’ و… تنها گوشه‌ای از کارنامه‌ی ادبی اوست.
مجله ادبی زاویه
تسنیم عابدی
پنجم فوریه 1961میلادی، کراچے پاکستان،
ساکن هیوستون آمریکا
مجله ادبی هنری زاویه
مهدی مهدوی
۵ دی‌ماه ۱۳۶۸ لاهیجان، گیلان
مهدی مهدوی شاعر و نقاش معاصر به تاریخ پنجم دی‌ماه ۱۳۶۸ در لاهیجان متولد شد. از نیمه‌ی دهه‌ی هفتاد به شعر و شاعری روی آورد و از ۱۳۷۹ نقاشی را به‌صورت جدی و حرفه‌ای دنبال نمود. بین سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۵ در بیش از ۱۰ نمایشگاه نقاشی و هنرهای مفهومی به‌صورت انفرادی و گروهی شرکت داشت. از ۱۳۹۰ تا کنون ۲ دوره عضو هیئت‌امنای انجمن ادبی حزین لاهیجی بوده و به تازگی مجموعه‌ای از گزیده شعرهای سپید ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۶ او با عنوان ‘خاورمیانه‌ی غمگین’ انتشار یافته است. او به نگارش و پژوهش در حوزه‌ی ادبیات مشغول است و اکنون با مجلات معتبر ادبی از جمله فصل‌نامه ادبی ‘ویرگول’ همکاری دارد و خود مسئول و سردبیر ‘مجله‌‌ی ادبی زاویه’ است.
مجله ادبی هنری زاویه
سید علی صالحی
۱ فروردین ۱۳۳۴ مَرغاب، ایذه، خوزستان
سید علی صالحی شاعر و نویسنده‌ی معاصر ایرانی در ۱۳۳۴ در ایذه تولد یافت. وی در سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ از پایه‌گذاران جریانی موسوم به ‘موج ناب’ در شعر سپید بود که البته در سال ۱۳۵۷ به علت هم‌شکلی شاعران موج ناب از این جریان شعری فاصله میگیرد. در سال ۱۳۶۴ ‘جنبش شعر گفتار’ را معرفی کرده و پی میگیرد. همچنین سید علی صالحی یکی از دبیران اصلی کانون نویسندگان ایران و در بین سالهای ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۹ دبیر سرویس ادبی و صفحه شعر مجله «دنیای سخن» بود. چندی پیش نیز ‘منشور شعر حکمت’ از این شاعر منتشر شده است.
مجله ادبی هنری زاویه
هوشنگ ایرانی
۱۳۰۴ همدان _ ۱۳۵۲ فرانسه
مجله ادبی هنری زاویه
